طور دقیق تر در سیستم برونستد قدرت یک اسید
در توانایی آن دردادن پروتون به بازی که با آن در واکنش است تخمین
زده می شود. اگر باز مورد نظر آب باشد اسید قوی به اسیدی گفته میشود
که قوی تر از H3O+ بوده واسید ضعیف اسیدی است که قدرت آن کم تر
از H3O+ است به عبارت بهتر اسید هایی که از H3O+ قوی ترند
در آب به طور کامل یونیده می شوند و H3O+ در رقابت با این اسیدها
نمی تواند دهنده پروتون با شد
HNO3 + H2O -----> H3O + + NO3 +
HCl + H2O -------> H3O + + Cl-
محلولهای آبی HClO4 , HCl , HNO3 با غلظت های برابر
قدرت اسیدی یکسان از خود نشان می دهند می توان گفت آب برای
اسید های قوی تر از H3O+ یک اثر همتراز کنندگی دارد
اسیدهایی که ضعیف تر از + H3O هستند بوسیله آب همتراز
نمی شوند میزان تفکیک در اسیدهای ضغیفی مثلCH3COOH ,
HF ,H2S بسیار متفاوت است ولی برای اسیدهای قوی یک عاملی
با غلظت های برابر غلظت یون + H3O یکسان است پس نمی توان
از غلظت این یون برای مقایسه قدرت اسیدی اسید ها استفاده کرد ولی
تفکیک اسیدها دربسیاری از محلول های غیر آبی کامل صورت نمی گیرد
به طور مثال برای مقایسه قدرت اسیدی هالو اسیدها می توان تفکیک آنها
را در یک اسید بررسی کرد هالو اسید ها در یک محلول اسیدی به طور
کامل یونیده نمی شوند از این رو از میزان تفکیک آنها می توان پی به
قدرت اسیدی آنها برد وبه نظام زیر رسید
HI > HBr > HCl
تفکیک HNO3 در آب وهمینطور تفکیک مرحله اول H2SO4 در آب
به طور کامل انجام می شود پس در آب نمی توان قدرت این دو اسید را
مقایسه کرد ولی در تعامل HNO3 با H2SO4 , سولفوریک اسید
دهنده پروتون و نیتریک اسید گیرنده آن است یعنی H2SO4 اسید برنستد
و HNO3 باز برونستد است پس میتوان نتیجه گرفت سولفوریک اسید
قویتر از نیتریک اسید است
H2SO4 + HNO3--------> HSO4- + H2NO3 +
آب بر محلول های بازی نیز اثرهم تراز کنندگی اعمال می کند به طور مثال
هر دو واکنش زیر به طور کامل صورت می گیرد
H- + H2O ---------> H2 + OH-
NH2- + H2O ---------> NH3 + OH-
یعنی H- و NH2 – هر دو بازهای بسیار قوی هستند در حالیکه یون هیدرید
بر آمونیاک مایع اثر می کند و وبطور کامل یون آمید ( NH2 – ) و گاز
هید روژن پدید می آورد از این جا نتیجه می گیریم یون هید رید از یون آمید
قوی تر است بطوریکه یون آمید در مقایسه با یون هیدرید توانایی جذب
پروتون ندارد
H- + NH3--------> H2 + NH2-
اثر همتراز کنندگی برای حلال های دیگر غیراز آب نیز دیده می شود به عنوان
مثال استیک اسید درآب بسیار کم یونیده می شود در حالیکه در آمونیاک مایع
یونش آن کامل صورت می گیرد چرا که قدرت اسیدی CH3COOH اگرچه
از + H3O بسیار کمتر است ولی از NH4+یسیار بیشتر می باشد بنابراین
اسید مزدوج NH4+ نمی تواند در رقابت با CH3COOH دهنده الکترون باشد
CH3COOH + NH3 --------> CH3COO - + NH4+